Kruiden voor koeien

Echtpaar Stam trekt wereldwijde aandacht met gebruik kruiden voor koeien

Kruidenrijk gras beperkt gebruik antibiotica en kunstmest


Wolken vlinders en insecten vliegen regelmatig op wanneer Emiel Stam zijn kleuren- en kruidenrijke grasmat maait met de trekker. Vogels komen er in groten getale op af. Collega-boeren verlaten na een rondleiding stuk-voor-stuk vol enthousiasme en met een grote glimlach op het gezicht het prachtige erf van Emiel (42) en Esther Stam (39). Ze zitten niet ver van de Duitse grens bij het pittoreske dorpje Spijk, gemeente Zevenaar, waar de Rijn ons land binnenkomt.

In korte tijd kreeg het echtpaar meer dan 3500 volgers op Facebook onder wie zelfs mensen uit Oostenrijk, Zweden en Canada. Ze volgen de verrichtingen op de zuivelboerderij Hof zum Walde met grote belangstelling op de voet. Want er gebeuren prachtige, nieuwe dingen die inmiddels ook de aandacht van een grote multinational als Friesland Campina trekt.

Droogte
"We hebben de laatste jaren veel last gehad van de droogte", vertelt Emiel. "Ik ontdekte dat sommige kruiden in de bermen wel groen bleven en andere niet. Ik dacht: we kunnen beter soorten kruiden inzaaien die goed tegen de droogte kunnen, dan hoeven we minder te beregenen in droge zomers." De toenemende droogte was een van de redenen om te starten met het zaaien van veel meer soorten kruiden. "Sommige kruiden wortelen dieper en zijn dus beter bestand tegen droge periodes", legt Emiel uit. "We hebben ervoor gekozen meer samen te werken met de natuur."

Rode lijst
Allerlei kruiden van planten die in ons land soms op de rode lijst van bedreigde soorten staan, halen Emiel en Esther naar hun hoeve. "Wilde marjolein en de echte koekoeksbloem zijn zeldzaam geworden in Nederland", legt Emiel uit. Maar bij Spijk komen ze nu weer volop voor. Wel 30 soorten kruiden en diverse soorten gras zaaide Emiel in voor de bijna 140 koeien van de boerderij. Waarom hij kiest voor een grote variatie? Om de koeien. Die weten precies wat ze nodig hebben, weet Emiel. "In aspirine bijvoorbeeld zit een stof die gewoon in bladeren van populieren voorkomt", vertelt Emiel die in relatief korte tijd, een jaar lang, alles over kruiden leerde via internationaal wetenschappelijke studies over dit onderwerp. "Koeien eten naar hun behoefte. Weegbree en cichorei helpen bijvoorbeeld tegen maag- en darmwormen." Koeien weten volgens Emiel instinctief wat ze nodig hebben. "We streven er naar onze koeien zoveel mogelijk op een natuurlijke manier te voeden."

Antibiotica
Het gevolg daarvan is dat er bijna geen antibiotica en geen kunstmest op het erf meer nodig zijn, terwijl de smaak van de zuivel volgens de klanten uniek is. "Want de bijzondere samenstelling van kruiden en grassen heeft ook een positief effect op de smaak en kwaliteit van de zuivel. Onze rauwmelkse kaas zorgt voor de volle, rijke smaak van zuivel, net zoals vroeger." De vele prijzen zijn hier stille getuigen van. In 2022 werd de boeren karnemelk van Hof zum Walde zelfs verkozen tot de beste karnemelk van Nederland.

Pruisen
De historie van Hof zum Walde gaat maar liefst vier eeuwen terug. Eens was het een domein van het Pruisische rijk. De opa van Emiel kocht het ruim 60 jaren geleden. Zijn vader zette de boerderij daarna voort. De oude herenboerderij is in 1913 gebouwd in de stijl van Jugendstil. In 2022 is de boerderijwinkel uitgebreid met een binnen- en buitenterras waar je heerlijk kunt genieten van een kopje koffie onder de eeuwenoude imposante plataan van de boerderij met uitzicht op de koeien en de Duitse Eltenberg.

Zuivel
Zijn vrouw Esther kwam 5 jaren geleden met het plan zelf zuivel te gaan maken. Toen hun jongste kind ruim een jaar later naar de kleuterschool ging was de tijd rijp het idee vorm te geven. Het echtpaar richtte een zuivelruimte in die ze al snel moesten uitbreiden met een winkeltje. Het aantal klanten groeide pijlsnel zodat er soms zelfs wachtrijen voor de deur ontstonden. Dat is vervelend, vond het echtpaar. In de laatste herfst verdubbelden Emiel en Esther daarom hun winkelruimte nog een keer.

Omega 3/6
Het echtpaar werkt nu aan een kwalitatief nog betere zuivel met een super gezonde omega 3/6 balans door middel van de voeding van de koeien. De belangstelling voor hun werk is mede daardoor groot. En via sociale media zijn ze snel gevonden. Ook is er de mogelijkheid om een excursie te boeken op de boerderij voor groepen vanaf 15 personen. Tijdens deze excursie kom je alles te weten over de boerderij, de koeien en de kruiden. En natuurlijk mag er daarna ook geproefd worden tijdens een heerlijke proeverij.

https://www.hofzumwalde.nl/


Openingstijden: woensdag tot en met vrijdag 11.00 tot 17.00 uur en zaterdag van 10.00 tot 16.00 uur