Boeren krijgen weer de regie over hun leven én hun toekomst

Waar betrokkenen haar aanraadden om er ‘vooral niet aan te beginnen, want geen boer zou ooit voor coaching gaan betalen’, startte Paulien Hogenkamp precies tien jaar geleden als eerste in Nederland een coachingspraktijk speciaal voor boeren. “Hulp vragen wordt vandaag de dag niet meer gezien als een zwakte en persoonlijke ontwikkeling is een onderdeel van ondernemerschap geworden”, stelt de agrarisch coach.

“Tien jaar geleden stond de agrarische sector nog in het teken van groei, automatisering en innovatie”, vertelt Paulien vanuit haar praktijk in Wierden (OV). “Toen werd er nog volop geïnvesteerd. De vragen waren gericht op de toekomst en het maken van de juiste keuzes als ondernemer. Vandaag de dag is het voortbestaan van een boerderij niet meer vanzelfsprekend. De jonge generatie speelt met de vraag óf ze het bedrijf nog wel willen overnemen. Er is veel twijfel en onzekerheid wat zorgt voor spanningen in de privésfeer.”

Meer dan een bedrijf overnemen
Familie- en relatieproblemen zijn momenteel één van de meest besproken thema’s. “Als je boer bent, is je bedrijf ook je thuis. Je wisselt niet zomaar even van baan of woonplaats als het niet (meer) bevalt. Daarbij is een agrarisch bedrijf bijna altijd een familiebedrijf. Je erf is ook de plek waar je ouders wonen of gewoond hebben en waar je broers, zussen, ooms en tantes opgegroeid zijn. Die emotionele binding zorgt voor allerlei onzichtbare lijntjes, familiepatronen, gewoonten en het gevoel er iets van te móeten maken, omdat dat mooie bedrijf je ‘gegund’ is. Allemaal emotionele bagage die je er bij de overname van een boerenbedrijf gratis bij krijgt.”

Als boer weer de regie over je leven krijgen
Bij boeren tussen de veertig en vijftig komt mentale problematiek regelmatig voor. “Zij zijn nog opgegroeid met waarden zoals: ‘praat er maar niet over’ en ‘houd het maar binnenskamers’. In het kader van de lieve vrede blijven belangrijke zaken onuitgesproken. Dit stapelt zich op tot het niet meer gaat. Het onbesprokene bespreekbaar maken is de eerste stap om de regie over het eigen leven terug te krijgen. Je kunt de politiek, de maatschappij, je familie of de buren gemakkelijk de schuld van alles geven, maar daar schiet je zelf niks mee op. Op eigen kracht je koers varen dát is ondernemen en dat is voor de boer van de 21ste eeuw belangrijker dan ooit.

Samen met het netwerk de verantwoordelijkheid nemen voor de toekomst van de sector
Een toekomstbestendige agrarische sector vraagt niet alleen agrarisch ondernemers die sterk in hun schoenen staan, maar dat geldt ook voor het netwerk er omheen. “Gedurende de tien jaar dat Hogenkamp Agrarische Coaching bestaat, komen we er steeds meer achter dat het belangrijk is dat niet alleen wij, maar ook het netwerk van o.a. adviseurs, dierenartsen en relatiebeheerders het goede gesprek voeren met de boer.” Zo ontstond Agritraining waarin Paulien en haar team hun kennis delen met het agrarische netwerk. “Als zowel dat netwerk als de boer zelf investeren in persoonlijke ontwikkeling, samenwerking en verbinding, dan komt de regie weer bij de sector te liggen. Dan durven we ook de verantwoordelijkheid te nemen voor de keuzes die er gemaakt worden en zo maken we samen de sector mooier en sterker richting de toekomst.”

Dertien jaar geleden trof Paulien Hogenkamp als adviseur in de varkenshouderij een machteloze boer aan op zijn bedrijf. Het ging niet meer. Het bedrijf liep al jaren niet. De boer was op. Daar stond ze dan, paraat met goede bedrijfsadviezen, maar de mond vol tanden. Want wat zeg je tegen een huilende boer? Collega’s moesten haar het antwoord verschuldigd blijven. Er was zelfs geen foldertje. “Als we al die mooie bedrijven draaiende willen houden, dan moeten we zorgen dat de pijlers daaronder het kunnen dragen”, dacht Paulien. Het werd haar missie. Ze volgde een studie tot coach en startte als eerste in Nederland een coachpraktijk speciaal voor boeren. Deze maand bestaat Hogenkamp Agrarische Coaching tien jaar. Al vele boeren en hun families klopten aan voor hulp en kregen dankzij de begeleiding weer regie over hun leven en hun toekomst.

Paulien Hogenkamp vertelt je graag meer en heeft een aantal treffende anekdotes. Voor meer informatie kun je contact opnemen met:

Telefoon: 0610762294

E-mail: paulien@agrarischecoaching.nl

Website: https://agrarischecoaching.nl/