Moedermavo

Even bij mijn moeder langs om koffie te drinken. Ik tref het. Negen oud-klasgenoten van de Moedermavo zitten bij elkaar en ik mag erbij zijn. Het wordt een gezellige ochtend waarbij ze veel herinneringen ophalen aan de opleiding die ze in 1978 begonnen. Allemaal hebben ze met succes vakken afgesloten met een certificaat. Sommigen haalden in drie jaar in één keer een diploma, anderen sprokkelden het diploma vak voor vak bij elkaar. Eén ding blijft hangen. Het negental begon niet aan de opleiding als voorbereiding op betaald werk, maar omdat ze wilden inhalen wat hen eerder niet was gelukt. De Moedermavo als tweedekansonderwijs.

Ik luister naar de verhalen uit een andere tijd. Waarom was er voor hen geen goede vervolgopleiding? Bij Marianne thuis was een soort doorschuifsysteem. De meisjes gingen na de lagere school naar de huishoudschool en niet naar wat anders. Daarna konden ze thuis komen helpen, waardoor een oudere zus kon gaan werken. Els mocht na de lagere school wel naar de ulo. Ze volgde de lessen tot haar 15de, toen haar vader overleed. Ze moest stoppen met school en gaan werken, want haar inkomen was hard nodig in het gezin. Janneke volgde een ‘doorleerklasje’ op de lagere school. Hierin zaten de kinderen die zich voorbereidden op de mulo. Toch kwam het er niet van, want Jannekes ouders vonden dat maar niets voor een meisje. De huishoudschool leek hun beter. Haar broers mochten wel naar de mulo.

Veel ouders zagen de huishoudschool als de beste voorbereiding op de toekomst van hun dochters. Daarna konden ze allerlei baantjes in het huishouden, in een winkel of op de boerderij krijgen. Tegenwoordig zou het kinderarbeid heten. Buitenshuis werken eindigde voor de meeste meisjes, wanneer ze trouwden.

De negen oud-leerlingen van de Moedermavo hebben de indruk dat het op het platteland langer duurde voor meisjes ook mochten doorleren. Waarschijnlijk was de drempel het hoogst voor de boerendochters. Toch hebben de negen hun tweede kans gekregen en gepakt, toen de Moedermavo vanaf 1975 startte voor iedereen, ouder dan 18. Dit nieuwe type onderwijs nam een grote vlucht. Hun opleiding bracht de leerlingen niet alleen schoolse kennis, maar ook algemene ontwikkeling. Het leverde vooral zelfvertrouwen op. Het is belangrijk om te ervaren dat je niet dom bent, maar dat je je kinderen kunt helpen met hun huiswerk. 37 jaar later zijn ze het roerend met elkaar eens. Ze zouden het zo weer doen!

Het nieuwe schoolseizoen komt eraan. Mijn dochter van 17 gaat naar het mbo, na het behalen van haar mavo- diploma in juni. Daar ben ik blij om. Wat een verschil met vroeger. Meisjes moeten goed voor zichzelf kunnen zorgen en dat begint bij een goede opleiding. Dat heeft ze gelukkig van haar oma geleerd.